Mensen die zich in het navolgende stuk over automutilatie herkennen doen er goed aan naar hun huisarts te gaan. Ook een vertrouwenspersoon of andere hulpverlener kan helpen om je probleem aan de orde te stellen.
Automutilatie is het woord voor zelfbeschadiging of zelfverminking, zoals gebruikt in de geneeskunde in het algemeen en in de psychiatrie en de zorg voor mensen met een verstandelijke handicap in het bijzonder.
De ernst varieert van nauwelijks bemerkbaar (b.v. zich de huid openkrabben bij jeuk) tot gedrag dat leidt tot doofheid, blindheid, amputatie van hele ledematen of de dood. Zelfdoding is nadrukkelijk geen doel bij automutilatie.
Soms is het doel van automutilatie het zichzelf opzettelijk pijn doen. Dit kan op allerlei manieren plaatsvinden zoals in de eigen huid krassen of snijden (deze manieren worden het meest gebruikt), schaven, branden, slaan, haren uit trekken, met het hoofd tegen de muren bonken, zichzelf schoppen of zelfs in extreme gevallen, giftige middelen drinken of botten breken.
Automutilatie is vaak een symptoom van een psychiatrische aandoening zoals een borderline-persoonlijkheidsstoornis, maar dit is niet altijd het geval. De wijze waarop automutilatie plaatsvindt kan meer duidelijkheid geven over de achterliggende redenen.

Vaak geldt voor alle vormen van automutilatie, dat zolang deze oorzaak niet is achterhaald, het gedrag blijft bestaan. Toch bestaat er ook zoiets als “restgedrag”. Dit is een mildere vorm van automutilatie, die optreedt uit gewoonte.
Er kunnen verschillende redenen zijn waarom iemand automutileert:
- Zichzelf willen straffen.
- Het kwijt raken van spanningen.
- Het omzetten van geestelijke pijn naar lichamelijke pijn.
- Het gebruiken van pijn om andere (onaangename) zaken te vergeten.
- Bewust of onbewust je omgeving manipuleren.
- Als onderdeel van initiatieriten bij sommige volkeren.
- Om te bewijzen dat je tegen pijn kunt.
- Om jezelf een machtsgevoel geven doordat je zelf kan bepalen wanneer je pijn voelt en wanneer niet.
- Om het lege gevoel van binnen op te vullen.
- Om gevoelens te uiten die niet op een andere manier geuit kunnen worden.
- Uit zelfbescherming, dus om erger te voorkomen.
- Als uiting van agressie, de patiënt wordt er rustig van.
- Als minachting van het eigen lichaam.
- Bij depressiviteit.
Mensen die automutileren, proberen de situatie dragelijker te maken door zichzelf pijn te doen. Het kan worden uitgelokt door een pijnlijke situatie waarin men zich nu bevind, of door terugkerende vervelende herinneringen. Doordat ze zichzelf pijn doen, voelen ze zich even beter voelt.
Automutilatie is buiten dat het gevaarlijk voor je lichaam is, ook een ongezonde manier om met dingen om te gaan. Het vervelende gevoel komt dan ook vaak snel terug. Je kunt automutilatie zien als een soort verslaving. Een Amerikaans onderzoek uit 1998 stelde vast wat de meest voorkomende vormen zijn:
- Snijden (73%).
- Brandwonden toebrengen (35%).
- Jezelf slaan (30%).
- Oude wonden openhalen (22%).
- Haren uittrekken (10%).
- Botten breken (8%) .
Er zijn verschillenden redenen waarom iemand automutileert. Het kan een uiting zijn van woede of verzet. Sommige mensen doen het als een vorm van zelfbestraffing. Voor velen is het ook een manier om van hun spanning af te komen. Daarnaast kan het een roep voor aandacht zijn; duidelijk willen maken dat er hulp nodig is. Of een uiting van eenzaamheid en het willen opvullen van een innerlijke leegte.
Geef een reactie