Het ziektebeeld Contactpsychose is oud en vergeten. De beschrijving van de contactpsychose komt uit Beknopte psychiatrie voor sociaal werkenden, Dr. F.M. Havermans. Verder ben ik hem nergens tegengekomen.
Onderstaande beschrijving is letterlijk overgenomen uit de Beknopte psychiatrie voor sociaal werkenden van Dr. F.M. Havermans uit 1940. Dat is soms even moeilijk lezen maar het geeft de tijdgeest wel erg mooi weer.
Bed No. 9, Contactpsychose (psychische besmetting)
Casus
Patiënt O. heeft in den huiselijken kring groote opschudding verwekt. Hij woont samen met zijn moeder, zijn grootmoeder en een tante. Hij is twintig jaren oud, door de vrouwen zeer verwend en kinderachting opgevoed. De vader van O. is vroeg gestorven.
Nadat de patiënt al eenige dagen vreemd heeft gedaan, wordt hij op zekeren nacht wakker en meent de H. Maagd in zijn kamer te zien. Zij lacht hem toe en noemt hem haar zoon. Den volgenden dag verkeert de patiënt in een soort extase: hij staart onbewogen voor zich uit, spreekt niet, maar heft de handen zegenend omhoog; alles tot groote verbazing van de drie vrouwen.
Op hun aandringen verteld O. dat de Christus in hem herboren is. Deze mededeeling verwerkt natuurlijk groote ontsteltenis, maar de vrouwen komen diep onder den indruk, wanneer zij het verhaal over de verschijning horen. Dit verhaal, tezamen met het “verheven” gedrag van O. doet allereerst de tante in haar overtuiging wankelen.
Tenslotte meent zij, dat de wedergeboorte van Christus heel goed mogelijk moet zijn, want “er staat geschreven, dat Christus op aarde zal wederkeeren”. De verschijningen aan O. keeren regelmatig terug en hij krijgt het bevel een nieuw geloof te gaan verkondigen.
Na eenigen tijd meenen ook de vrouwen, alweer met de tante aan het hoofd, de verschijningen te zien. Zij onderwerpen zich nu onvoorwaardelijk aan de bevelen van den nieuwen Heiland: zij liggen heele nachten op den steenen vloer te bidden, zingen onafgebroken kerkelijke gezangen, geven al hun bezit weg aan de armen.
Tenslotte is de zwaar hallucinerende O. naar een gesticht gebracht. De vrouwen worden daarna weer gauw normaal. Alleen de tante twijfelt nog aan de krankzinnigheid van haar neef.
Dit is een voorbeeld van psychische besmetting. Onze patiënt O. heeft zijn tante, moeder en grootmoeder besmet met een geestesstoornis. Toen de bron van besmetting door een gestichtsopname verwijderd was, verdween ook vrij spoedig de geestesstoornis bij de drie vrouwen.
Bron
- Beknopte psychiatrie voor sociaal werkenden, Dr. F.M. Havermans, Romen & Zonen, Roermond, 1940 (Dr. Havermans was Geneesheer aan de Psychiatrische inrichting “St. Servatius” te Venray).
Geef een reactie