Een Folie a Deux of Gedeelde Psychotische Stoornis, Inductiepsychose of Geïnduceerde Waanstoornis is een psychische aandoening. De aandoening ontstaat bij mensen die een relatie hebben of nauwe banden onderhouden met iemand die al psychotische symptomen vertoont waarbij wanen op de voorgrond treden. Deze laatste, doorgaans dominante persoon wordt de primaire casus of inductor genoemd
Gedeelde psychotische stoornis, inductiepsychose, folie à deux of geïnduceerde waanstoornis is DSM-IV-TR: 297-3 (F24).
A: Een Folie a Deux is een waan die zich ontwikkeld bij de persoon in de context van een nauwe relatie met (een) ander(en) bij wie reeds een waan is vastgesteld.
B: De waan heeft dezelfde inhoud als bij degene bij wie reeds een waan is vastgesteld.
C: De stoornis is niet toe te schrijven aan een andere psychotische stoornis (bijvoorbeeld schizofrenie) of een stemmingsstoornis met psychotische kenmerken en is niet het gevolg van de directe fysiologische effecten van een middel (bijvoorbeeld een drug of geneesmiddel) of een somatische aandoening.
Deze aandoening ontstaat bij mensen die een relatie hebben of nauwe banden onderhouden met iemand die al psychotische symptomen vertoont en waarbij wanen op de voorgrond treden. Deze laatste, doorgaans de dominante persoon wordt de primaire casus of inductor genoemd. Het voorkomen van gedeelde hallucinaties is zeldzaam, maar niet onbekend.
Kenmerkend is dat de patiënt de waan van de primaire casus overneemt. Als de primaire casus bijvoorbeeld vermoedt bespioneerd of afgeluisterd te worden, ontwikkelt de andere geleidelijk aan soortgelijke denkbeelden. De gedeelde psychotische stoornis komt meestal voor in relaties van twee personen, maar kan bijvoorbeeld ook in een gezinssituaties voorkomen.
Zodra de primaire casus uit beeld is verdwijnen de symptomen.
Er worden vier types van folie à deux onderscheiden:
- Folie communiquée.
- De folie imposée.
- De folie induite.
- De folie simultanée.
Folie imposee: de inductie van een waan bij een niet-psychotisch individu door een psychoticus waarbij de symptomen verdwijnen zodra de beide personen worden gescheiden. Folie simultanee: de waan treedt tegelijk op bij twee gepredisponeerde individuen tussen wie een langdurige en innige band bestaat
Folie communiquee: na lang verzet ontwikkelde bij het niet-psychotische individu de geinduceerde waan, het scheiden van de personen helpt niet.
Folie induitie: het overnemen van een waan van de ene psychoticus door de andere psychoticus. Deze indeling is van Gralnick uit 1942. Dewhurst en Todd (1956) spreken van een folie a Deux als twee dezelfde personen die een nauwe relatie met elkaar hebben beide psychotisch zijn en elkaars waandenkbeelden wederzijds ondersteunen.
Over de subtypen kan ik vooralsnog niets terugvinden in de DSM-IV
Geef een reactie