Kunstmatige ademhaling in 1897

Deze omschrijving van hartmassage / kunstmatige ademhaling komt uit de handleiding voor Krankzinnigenverpleging uit 1897 van Jacob van Deventer. Het betreft een beschrijving die hoort bij maatregelen te nemen bij verdrinking en verstikking. Ik heb de twee samengevoegd aangezien bij verstikking ook word verwezen naar de eerder genoemde kunstmatige ademhaling terwijl er in dat stukje een aardige wijze van hartmassage word beschreven.

Handleiding Kunstmatige ademhaling 1897

Bij kunstmatige ademhaling ging men als volgt te werk:

1. Men knielt men aan het hoofdeinde van den lijder, pakt zijn armen beet boven de elleboog en brengt deze langzaam en gelijkmatig, terwijl zij gestrekt worden, achter het hoofd (moet zijn: naast het hoofd bij De Silvermethode).

Zie de Silverster methode 1 t/m 5.

2. Na een korte pauze worden de armen weer naar beneden gebracht en zacht en vast terzijde tegen de ribben der borstkas aangedrukt.
3. Dit opheffen en weer naar beneden brengen der armen word regelmatig voortgezet omstreeks 15 maal in de minuut, dus als het ware de natuurlijke ademhaling nagebootst.
4. Om de regelmatigheid van de bewegingen te bevorderen wordt bij het opheffen van 1 tot 2 geteld en bij het naar beneden brengen van 3 tot 4.
5. Met de kunstmatige ademhaling wordt doorgegaan tot de komst van den afdelingsgeneesheer. Het kan gebeuren dat pas na urenlange toepassing van deze methode de ademhaling weer begint.
6. Het lichaam word ondertussen in warme dekens gewikkeld en de ledematen worden krachtig gewreven.

Bij verstikking:

7. Spannende (knellende) kledingstukken worden losgemaakt.
8. De kunstmatige ademhaling word toegepast.
9. De hartwerking word bevorderd door met een natte doek op de hartstreek te slaan.

De Silvester methode

Het was in de 19e eeuw, dat Dr HR Silvester een eerste wijze van kunstmatige beademing ontwikkelde, de z.g. ‘Silvester Method’. Bij deze vroege voorloper van de hedendaagse reanimatie leg je de patiënt op de rug de armen boven het hoofd. Vervolgens worden de armen tegen de zijkant van de borst gedrukt om de ademhaling te stimuleren. Het advies was om dit 15 keer per minuut. Interessant is dat je deze methode terug kun zien in een aantal oude films.

Bij verdrinking zijn er nog de volgende tips:

1. Het bovenlichaam van de lijder moet worden ontkleed.
2. De patiënt wordt op de buik gelegd met het voorhoofd op de rechter-voorarm en de opgerolde kleding op de maagstreek. Daarna word een krachtige druk op de rug uitgeoefend ter hoogte van de maagstreek om het ingeslikte water zoveel mogelijk te verwijderen.
3. Daarna wordt patiënt op de rug gelegd met de opgerolde kleding onder de schouders en worden mond en neus van modder en andere stoffen ontdaan.
4. Vervolgens wordt de tong uit de mond getrokken.
5. Daarna gaat men tot de kunstmatige ademhaling over.

Heerlijk om dit te lezen. Opvallend vind ik zelf de onkunde over de tijd dat patienten zonder lucht kunnen en het gebruik van een natte handdoek om hartmassage toe te passen.